Từ kinh nghiệm tư vấn cho các doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng, chúng tôi nhận thấy 6 thách thức lớn nhất hiện nay:
Phụ thuộc gần như tuyệt đối vào Trung Quốc: Chưa có thị trường lớn nào khác mở cửa chính thức cho sầu riêng tươi Việt Nam.
Việc đàm phán với các thị trường như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ vẫn trong giai đoạn khởi động, chưa có đột phá.
Chất lượng vùng trồng và cơ sở đóng gói thiếu đồng bộ: Mã số vùng trồng nhiều nơi được cấp theo phong trào, không đi kèm quản lý thực chất. Vẫn tồn tại tình trạng mượn mã, vi phạm quy định truy xuất nguồn gốc.
Khâu hậu cần, logistics lạnh yếu: Sầu riêng là mặt hàng dễ hỏng, đòi hỏi chuỗi lạnh nghiêm ngặt. Chi phí vận chuyển và bảo quản vẫn cao hơn đối thủ cạnh tranh như Thái Lan.
Doanh nghiệp thiếu năng lực tiếp cận khách hàng quốc tế: Phần lớn doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng vẫn phụ thuộc vào thương lái hoặc đơn hàng ngắn hạn. Chưa làm chủ kênh tiếp cận trực tiếp đến các nhà nhập khẩu lớn trên toàn cầu.
Thiếu thương hiệu và marketing quốc tế: Sầu riêng Việt Nam chưa có chiến lược thương hiệu bài bản để tạo khác biệt với Musang King (Malaysia) hay Monthong (Thái Lan).
Những cơ hội lớn của doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng Việt Nam
Dù ngành sầu riêng Việt Nam đang chịu nhiều áp lực từ biến động thị trường Trung Quốc, thực tế cho thấy cơ hội phát triển bền vững và mở rộng toàn cầu vẫn rất rõ ràng. Dưới đây là những cơ hội then chốt mà các doanh nghiệp nên nhanh chóng nắm bắt:
Nhu cầu toàn cầu tiếp tục tăng mạnh
Sầu riêng đang ngày càng được ưa chuộng tại nhiều quốc gia, không chỉ ở châu Á mà còn lan rộng sang Trung Đông, châu Âu và Bắc Mỹ. Đặc biệt, các sản phẩm chế biến từ sầu riêng như múi đông lạnh, puree, sầu riêng sấy… đang có tốc độ tăng trưởng cao, mở ra thị trường đa dạng hơn ngoài trái tươi.
Mở rộng xuất khẩu qua nền tảng thương mại điện tử B2B
Sự phát triển mạnh mẽ của các nền tảng như Alibaba.com mang đến cơ hội để doanh nghiệp Việt:
Chủ động tiếp cận người mua toàn cầu
Giảm phụ thuộc thương lái hoặc thị trường duy nhất như Trung Quốc
Xây dựng thương hiệu quốc tế ngay từ chính gian hàng online
Cửa ngõ thị trường mới đang mở ra
Nhiều quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, Mỹ đang có động thái mở cửa hoặc nới lỏng quy định cho các sản phẩm sầu riêng chế biến. Đây là cơ hội để doanh nghiệp Việt tiếp cận thị trường cao cấp nếu đáp ứng tốt về kỹ thuật, kiểm dịch và truy xuất nguồn gốc.
Xu hướng tiêu dùng chuyển dịch sang sầu riêng cấp đông và chế biến
Thay vì phụ thuộc vào trái tươi, các thị trường đang ưu tiên sản phẩm dễ bảo quản, tiện sử dụng, vòng đời dài, tạo điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ sơ chế, cấp đông, đóng gói hiện đại.
Việt Nam có lợi thế tự nhiên và địa lý
Sản lượng sầu riêng tăng đều qua từng năm, mùa vụ kéo dài, chi phí nhân công hợp lý – là những lợi thế mà ít quốc gia trồng sầu riêng có được. Nếu đi kèm với quản lý chất lượng tốt, đây sẽ là nền tảng giúp Việt Nam cạnh tranh dài hạn với Thái Lan và Malaysia.
Hỗ trợ chính sách & chuyển đổi số ngành nông sản
Các chương trình xúc tiến xuất khẩu, chuyển đổi số trong nông nghiệp, cấp mã số vùng trồng và truy xuất nguồn gốc… đang được Nhà nước đẩy mạnh. Doanh nghiệp nắm bắt sớm sẽ tận dụng được nguồn lực chính sách, giảm chi phí chuyển đổi và tăng tốc ra thị trường quốc tế.
Mở rộng xuất khẩu sầu riêng bằng thương mại điện tử B2B
Bên cạnh những thách thức, thị trường toàn cầu lại đang mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt Nam – nếu biết cách khai thác. Thống kê từ Alibaba.com cho thấy:
Từ 2022–2024, lượt tìm kiếm từ khóa “durian” (sầu riêng) tăng cao trên nền tảng, đặc biệt đến từ các thị trường Trung Đông, Hàn Quốc, Canada và châu Âu.
Người mua toàn cầu có xu hướng tìm sầu riêng cấp đông, sầu riêng nguyên múi, sản phẩm chế biến từ sầu riêng.
Các thị trường truyền thống như Trung Quốc cũng đang ưu tiên đối tác có khả năng cung ứng ổn định, dài hạn, minh bạch truy xuất.
Nền tảng thương mại điện tử B2B như Alibaba.com đang trở thành cầu nối chiến lược cho doanh nghiệp Việt tiếp cận trực tiếp với khách hàng quốc tế mà không cần qua trung gian.
Kết luận
Xuất khẩu sầu riêng Việt Nam đang đứng giữa hai thái cực: áp lực ngắn hạn và tiềm năng dài hạn. Những doanh nghiệp có tầm nhìn chiến lược, biết đầu tư bài bản và khai thác nền tảng thương mại toàn cầu sẽ là người nắm thế chủ động trong cuộc chơi mới.
Bạn muốn xuất khẩu sầu riêng ra thế giới nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu? Innovative Hub sẽ giúp bạn xây dựng chiến lược, thiết lập gian hàng trên Alibaba.com, và kết nối với các đối tác nhập khẩu toàn cầu nhanh chóng, hiệu quả và bền vững.
